83 – Kush e perbuz Fene nder shqiptare?
Realisht nuk behet fjale tipikishit per urrejtje ndaj ideve fetare, por per urrejtje ndaj Klerit Katolik Shqiptar dhe kjo mbulohet me paraqitjen e nje pseudoateizmi nen termat: dogem, ideologji, inkuizicion, obskurantizem, indoktrinim, etj, etj pa ja kuptuar thelbin asnje termi. Kjo eshte e keqja e shkolles shqiptare te epokes enveriste: i ka mesuar popullit shqiptar nje bosht filozofik pa objekt, pa ligje, pa aparat shpjegimi dhe i ka imponuar paaftesine per te nxjerre perfundime. Keto pikepamje i kam shprehur para shume kohesh deri me sot (1992-2014) ne disa artikuj me tituj: “Ateizem shkencor apo shkence antishqiptare”, “Rreth kritikës së filozofisë shqiptare mbi materializmin dialektik dhe historik”, “Morali bolshevik” dhe ndikimi i tij mbi popullin shqiptar, “Zhan Zhak Ruso, pabarazia sociale dhe teoria e Karl Marksit”, “Shkenca e historise dhe keqarsimimi i shqiptareve”, “Bazat themelore te Materializmit Filozofik”, “Roli i Institucioneve Fetare ne Historine e Njerezimit”, “Teoria e alienteve dhe forma e re fetare”, “Pseudoateizmi komunist dhe pseudoantikomunizmi fetar”, “Mbi politikën Islamike dhe pseudoIslamofobinë në Shqipëri” publikuar ne albanovaonline.info dhe www.genchoti.com, por me sa duket antimaterializmi filozofik i perdorur perpara 1992 ka filluar te ngreje krye brenda simpative ndaj nje forme politike edhe duke mos pasur asnje lidhje me te. Emrat e filozofeve, studiuesve, interpretuesve, politikaneve te asaj kohe, permend me radhe: Foto Çami, Servet Pellumbi, Alfred Uci, Agim Popa, Kristaq Angjeli, Hulusi Hako, Fatos Tarifa, Artan Fuga, Viron Koka, etj jane po ato, por arsenali i tyre eshte shtuar me emra te “rinj” me kembengules ne antimaterializmin e tyre filozofik e politik, po permend, te pakten, Robert Thomanikaj, i cili si pa te keq kopjon librin e Em. Jerosllavskit: “Bibla per ata qe besojne dhe per ata qe nuk besojne” – Tirane 1966 – dhe ja paraqet lexuesit shqiptar si nje veper ateiste me titull: “A eshte Bibla dhe Kurani fjale e Zotit apo e njeriut”, Tirane 2013, pa e ditur ne asnje permase se cfare perfaqeson ZOTI, cfare eshte Bibla e Kurani dhe cili eshte raporti i te gjitha ketyre me Njerezimin. Sot po shihet qarte qe nuk kemi te bejme me forme botekuptimi, por me nje forme po aq te vjeter sa enverizmi, manipulimi dhe presioni ndaj materializmit (me materializem une nuk kuptoj nje forme te te menduarit me karakter filozofik, por praktiken e veprimit qe con drejt perfitimit me suport rritjen e mireqenies – ky eshte ligji i ekzistences se Races Njerezore ne Toke dhe ky eshte ligji shkakesor i aresyes perse lind Feja), per te mos lene zbulimin e mashtrimit te perdorur per 70 vjet ne adrese te Popullit Shqiptar me ane te Ideve antifetare dhe me ane te krimit kundra Institucioneve Fetare. Akoma me tej, prapa urrejtjes ndaj ideve fetare ndodhet nje permasa edhe me te madhe: urrejtja e njerezve te Jugut ndaj njerezve te Veriut (kur ndodhi permbytja ne Jugun e Shqiperise me 2015 perfaqesuesja e meteorologjise ushtarake e shpalosi hapur kete urrejtje ndaj Veriut kur deklaroi: “shyqyr Zotit shiu do te bjere ne Veri dhe jo ne Jug javen e ardhshme”) dhe, mbi te gjitha, urrejtja e disa segmenteve te popullates shqiptare ketu ne Shqiperi, pa dallim gjeografik, kundra popullates shqiptare te Kosoves. Por edhe mbjelljen e nje urrejtje tek disa shqiptare te Kosoves kundra shqiptareve te Shqiperise. Cudia qendron ne barazine njerezore te atyre qe perbuzin fene dhe te atyre qe urrejne popullaten shqiptare te Kosoves dhe Shqiperise pas asnje shkak. Pikerisht kjo barazi eshte ajo qe i jep suport zbulimit te asaj se cfare ka ndodhur dhe po ndodh me shqiptaret dje dhe sot.
Qe kjo urrejtje eshte e stimuluar nga politika 45 vjecare e enverizmit dhe titizmit doktrinar nuk diskutohet, por mbetet per te zbuluar cfare fsheh kjo urrejtje e servirur dhe per se eshte shpikur. Fakti qe kjo urrejtje paska tre permasa tregon mirefilli se ajo eshte artificiale, aq me teper kur ketu ne Shqiperi ekziston dhe antipodi i tyre ne planin njerezor: harmonia fetare, uniteti i Kombit Shqiptar ne rast fatkeqesish dhe dashuria e jashtezakonshme e shqiptareve te Kosoves per Shqiperine. Ndjenja kombetare e shqiptareve te Kosoves per Shqiperine eshte djepi historik i ekzistences se Kombit Shqiptar dhe kete djep ka luftuar prej 500 vjetesh Serbia dhe komunizmi enverist pas 1943-shit.
Dmth une kerkoj te zbuloj arsyet shkakesore perse ekziston ndjenja e perbuzjes ndaj ideve fetare nder shqiptare dhe cfare ka kerkuar te mbuloje ajo.
Kjo eshte nje teme me shume permasa, sidomos nderkombetare: permend me radhe Xhordano Brunon, Galileo Galilein, Volterin, Bertrand Rasell, etj., etj., qe pa asnje shkak Njerezor, por brenda interesit privat jane shprehur kundra ZOTIT, Ideve Fetare dhe Institucioneve Fetare pa dhene asnje shpjegim dhe aresye mbi permbajtjen e gjithseiciles. Nuk i lejohet nje studiuesi te Shkencave te Natyres te abuzoje me padijen e tij ne drejtim te produktit mijeravjecar te Njerezimit, pasi ne kete rast ai do te dilte kundra vetvetes duke fshehur qellimin per te cilin punon. Edhe ketu ekziston stimulimi politik i asaj cfare ka ndodhur dhe pse fshihet. Kur flitet per indianet e Dy Amerikave permendet gjithmone Pisarron dhe Katoliket spanjolle, por nuk thuhet se popullata jugamerikane autoktone ekziston dhe jeton e transformuar ne shtetet e sotme, kur ne Veri ato jane zhdukur nga kolonizatoret anglo-franceze dhe pakicat e tyre jetojne ne brendesi te SHBA-se dhe Kanadase. Edhe kur flitet per kryqezatat ne lindjes te Aferme nuk thuhet qe ne ate kohe arabet kishin pushtuar tokat e iberikeve dhe sapo ishin terhequr nga tokat e frankeve. Permendet Inkuizicioni por asnje shqiptar nuk e di se formimi i tij, me 1478, u be vetem per nje qellim: te detyronin popullaten evropiane te mos tjetersohej. Dmth interpretimi i ngjarjes behet ne funksion te POLITIKES pa e ditur se si ka lindur kjo lloj veprimtarie dhe kush eshte pergjegjes per te. Mire apo keq sot situata eshte kjo dhe kerkush nuk ka te drejte te gjykoje te kaluaren duke manifestuar urrejtje dhe perbuzje. Institucioni i FALJES eshte ai qe e thote fjalen e fundit me postulatin e Jezu Krishtit: Prindi nuk gjykohet. Por une kerkoj te zbuloj fenomenin e perbuzjes shqiptare per idete fetare pas 1945, pasi perpara kesaj date i vetmi reagim intelektual ndaj ideve fetare ne Shqiperi kane qene vargjet e Migjenit duke vene ne dyshim ekzistencen e ZOTIT pa e mohuar ate, sipas te cilit:
E njeriu nuk e di
A asht zoti pjellë e tij
Apo ai – vetë pjella e zotit?
Por e shef se asht kot së koti
Me mendue mbi një idhull
Që nuk përgjegj.
(Migjeni, Parathënie e Parathënieve, Vepra 1)
dhe kete dua te bej sipas dy rrugeve, meqenese shqiptaret ne kete drejtim jane te paditur dhe te indoktrinuar ne ekstrem:
1 – Sipas filozofise te Nene Terezes se Kalkutes e cila ne themel te saj ka postulatin:
Kur Njeriu braktis Zotin, Zoti nuk e braktis Njeriun
Por kur Njeriu braktis Njerezimin, atehere Zoti e braktis Njeriun.
Kjo do te thote se feja nuk ka karakter individual njerezor, por karakter kolektiv njerezor dhe, duke mos pasur respekt per fene e tjetrit, ne nuk kemi respekt per vete ate. Ose, duke perbuzur fene ne pergjithesi, ne nuk kemi respekt per Historine dhe per Popullaten, si bartese te kesaj historie. Na pelqen, apo nuk na pelqen, besimi fetar eshte monopol i ndergjegjes individuale te njeriut dhe kete ai e shpreh ne ambientin rrethues. Eshte bashkesia e ketij ambienti qe e pranon apo nuk e pranon kete forme besimi, por ne parim ekzistenca e besimit per jeten ka ne themel te vet besimin fetar. Kjo eshte aresyeja themelore qe ndan kafshen nga njeriu dhe ne kete moment cfaqet ne historine e Natyres struktura e re natyrore, qe ne e quajme Shoqeri Njerezore. Deshirat dhe pasionet individuale e humbasin dukurine e pavaresise per sa kohe qe njeriu individual jeton ne brendesi te bashkesise dhe besimi fetar eshte sinonim i besimit per jeten. Ekzistenca e Shoqerise Njerezore nuk eshte nje problem thjeshte botekuptimor, sepse ai lidhet me vete ekzistencen (vetevrasje ne kete rast nuk eshte antipodi i jetes dhe duhet konsideruar nje aksident pa pasoja) dhe ajo qe e ndan nga bota e kafsheve eshte pikerisht besimi fetar. Deri ketu ne jemi ne stadin filozofik te trajtimit te temes, por ekziston edhe FAKTI qe e perjashton dukurine e mendimit filozofik si te vetmen dukuri argumentuese per problemin e fese. Ky fakt eshte me te vertete interesant: Feja eshte produkti me i pare e Njerezimit qe njihet praktikisht, ajo ekziston edhe perpara veglave te punes (Hulusi Hako ne librin e tij mbi ateizmin shkencor ka genjyer lexuesin kur pranon qe Carlz Darwini paska thene se banoret ne Token e Zjarrte nuk dispononin asnje gjurme te besimit fetare, – f. 32). Keshtu qe kur vjen puna per te ndare nje bashkesi njerezore nga nje bashkesi zoologjike e vetmja menyre eshte trajtimi i problemit sipas faktit te ekzistences se ideve fetare. Primitivizmi i kohes ve shenjen e barazise midis ketyre dy bashkesive dhe detyrimisht nuk ka asnje argument qe realizon ndarjen e tyre po te mos kemi besimin fetar. Ne kete pike eshte spekulluar me raportet e formave te filozofise ku ne Shqiperi, ne gjurmet e bolshevizmit, idealizmi dhe idete fetare jane konsideruar si nena e gjithe te keqijave ne Toke pa i thene shqiptareve qe feja ishte forma me e pare e mendimit filozofik, qe forma materialiste rridhte ne menyre te drejteperdrejte nga idealizmi filozofik, qe idete fetare prodhoheshin nga njeriu ne fund te cdo rendi shoqeror dhe ky ishte nje rregull absolut qe kerkonte zbulimin e aparatit filozofik per ta shpjeguar. Paturpesia e shkolles bolshevike arrinte kulmin kur lexuesi zbulonte nga kjo shkolle se asnje rryme filozofike nuk e kishte zbuluar menyren e lindjes se ideve fetare, por punetoret e kesaj shkolle e mbanin veten si kampionet e ateizmit. Duke manipuluar te gjithe vepren e marksizmit filozofik, shkolla bolshevike e trajtoi bashkesine e ideve fetare si armiken e Njerezimit, edhe pse ishte produkti i kesaj te fundit e, rrjedhimisht, Njeriu nuk mund te prodhonte produkte pa perfitim, dmth sipas kesaj pikepamja vete ekzistenca e ideve fetare eshte materializmi me i kulluar i realizuar ndonjehere. Atehere ku qendron pozitiviteti i ideve fetare ne planin historik? Pergjigja e kesaj pyetje eshte e lidhur me aresyen perse ka lindur dhe jeton Njeriu ne Toke. Feja ka kryer revolucionin me te madhe ne Historine e NATYRES, jo te Njerezimit: Ka krijuar zbulueshem qellimin e ekzistences se Races Njerezore ne Toke qe lidhet me Besimin dhe Aresyen e te jetuarit ne menyre individuale dhe te Ekzistences se Njeriut ne menyre kolektive. Ketij problemi nuk i ka dhene pergjigje asnje forme e filozofise, e shkences dhe asnje individ per sa kohe qe Njeriu jeton ne Toke. Vetem Feja eshte ajo qe mund te shpjegoje kete besim, kete aresye dhe kete ekzistence. Eshte kjo aresyeja pse idete fetare formojne formen e pare te mendimit filozofik boteror dhe lindin ne fund te cdo rendi shoqeror si nje kerkese per rritjen e mireqenies. Njekohesisht kjo eshte dhe aresyeja perse ateizmi shkencor rezulton te jete nje manipulim i hapur ne emer te Materializmit Filozofik, qe perfshin ne vetvete pjeset me negative te Races Njerezore ne Toke. Ne Shqiperi ky ateizem rezulton te jete nje produkt politik me qellim per te fshehur nje krim te realizuar mbi Kombin Shqiptar me shume permasa, qe fshihet pergjate periudhes 1943-1991. Kjo e fundit eshte i vetmi tregues qe lidh krimin antishqiptar me perbuzjen ndaj ideve fetare, te cfare do lloj forme qofte. Pas 1991 shqiptaret mesuan per idealizmin filozofik ne permasa krijuese nga punimet e Riza Hoxhes: “Filozofia moderne dhe kritika e materializmit te Karl Marksit”, Tirane 2005, mbeshtetur ne idete e Kantit dhe nga punimet e Petro Zhejit: “Shqipja dhe Sanskrishtja”, pjesa e pare, Tirane 1996; “Shqipja dhe Sanskrishtja”, pjesa e pare dhe e dyte, Tirane 2005, 2006, mbeshtetur ne idete e Klubit te te Marreve te Madheshtise Shqiptare (ne fakt keto kane qene idete e diktatorit shqiptar per ta sorrollatur popullaten dhe per ta futur ne konflikt me te kaluaren historike) pa dhene asnje shpjegim mbi lidhjen e idealizmit me idete fetare dhe cfare perfaqesojne ato ne Historine e Njerezimit. Kjo e fundit perben nyjen gordiane te lidhjes se mendimit intelektual shqiptar te sotem me mendimin filozofik boteror duke anashkaluar problemin me te pare dhe te rendesishem te ekzistences se Njeriut ne Toke qe nuk e ka zgjidhur kjo e fundit.
2 – Menyra e dyte e zbulimit te aresyes se ekzistences se perbuzjes fetare nder shqiptare eshte e lidhur me rolin e Institucioneve Fetare ne Historine e Njerezimit dhe ne brendesi te Kombit Shqiptar, qe gjithsesi nuk jane jo vetem te barabarta, por ato jane te sfazuara ne kohe per me shume se 2800 vjet me perfundime krejt te kunderta. Eshte kjo kunderti qe sherben per te kuptuar se kush ka qene instrumenti evropian qe ka ndikuar mbi Popullin Shqiptar per 1300 vjet duke e detyruar qe me 1912 te krijonte shtetin e vet. Ekuacioni ZOTI → Feja → Institucioni Fetar perben te vetmen zgjidhje materialiste te problemit nga pikepamja filozofike, por dhe themelin se ku duhet te mbeshtetet Historia perpara se te zbertheje ate qe ka krijuar vete (pseudoateistet shqiptare te jene te sigurte qe kete ekuacion filozofet Religjoze te sotem nuk e pranojne ne kete menyre dhe me keto permasa, dmth barazine e ZOTIT me NATYREN. Ne kete pike ndahet idealizmi me materializmin dhe jo ne raportin ndergjegje – materie, sic na kane mesuar neper shkollat e arsimimit te detyrueshem).
Per te kuptuar kete rol duhet kuptuar me perpara se si ka lindur Lenda ne historine e Natyres. Eshte pika me kritike ne shkencat e natyres dhe ajo qe pranon dhe nuk pranon individi Njeri edhe pse shkenca nuk mund ta thote fjalen e saj as sot dhe as kurre per sa kohe te kete Njerez ne Toke. Gjitheshka i dedikohet Big-Bengut dhe levizjes mekanike mbi c’baze lind Lenda si forma e vetme e organizmit te Natyres qe lidhet me Njeriun Tokesor.
Ne kete faze te zhvillimit te materies Lendore dallohen cilesite specifike te organizimit te formave te Lendes dhe mundesite e zbulimit te tyre duke perfshire edhe me te komplikuarat. Kjo forme levizje (ajo mekanike) eshte forma me pergjithesuese e ishullit tone Lendor dhe forma ku ndahet ZOTI nga NJERIU. Eshte pika me e veshtire e shkencave te natyres pasi ne kete pike fillon nje forme e re e Historise se Natyres Lendore qe eshte edhe me e larta dhe e komplikuara, NJERIU. Por duhet pranuar paraprakisht qe forma mekanike e levizjes ose duhet konsideruar e perjetshme e barabarte me NATYREN (gje e pamundur) ose perpara formes mekanike te levizjes ekziston nje forme tjeter levizje te cilen Njeriu nuk mund ta njohe dot asnjehere. Dhe kjo perben fundin e njohjes se Shkences Njerezore sado kembengulese dhe jetegjate te jete ajo. I them te gjitha keto per te kuptuar se nuk ka asnje rendesi se si dhe kur ka lindur Njeriu, por si ka filluar njohja e Natyres dhe kush eshte pergjegjes per kete. Kjo eshte pika e pare qe duhet zgjidhur perpara se te kalohet ne zberthimin e elementeve te ekuacionit te mesiperm.
Per te mos e lodhur lexuesin po eleminoj te gjitha fazat e lindjes se Ideve Fetare, duke e kapercyer formen e pare (kultet pagane), dhe futem ne brendesi te Politeizmit Fetar ku tendenca e krijimit te civilizimit perben pergjegjesine me te madhe ne Historine e Njerezimit pas lindjes se Ideve Fetare, te pakten ne Racen e Bardhe. Mbas krijimit te Shoqerise Njerezore, Institucioni Fetar futet ne veprim ne menyre praktike, pamvaresisht ne e kane kuptuar apo jo se cfare po benin prifterinjte politeiste. Kjo gje i eshte mbajtur e fshehte Njerezimit dhe te vetequajturit ateiste nuk kane perfituar prej kesaj duke manifestuar padijen e tyre rrenjesore. Per me perpara duhet thene qe roli i prifterinjve politeiste ne Europe eshte analog me rolin e prifterinjve pagane tek banoret e Dy Amerikave edhe pse jane te sfazuar jo vetem ne kohe, por dhe ne rend shoqeror. Aresyeja duhet kerkuar tek shpejtesite e zhvillimit shoqeror qe argumenton se raporti qenie – ndergjegje, ne lidhje me produktin shoqeror, nuk eshte i barasvlefshem tek te gjithe popujt dhe racat nga pikepamja hapsinore. Kjo do te thote qe shenjen dalluese te tyre duhet ta kerkojme pikerisht tek kjo shpejtesi dhe jo ndryshe (ne kete pike pikepamja e Marksit ka nevoje per modifikim). Kjo do te thote qe shume produkte te Institucionit Fetar politeist te gjenden edhe nder popuj qe bartin kultet pagane dhe jane nje rend shoqeror prapa. Ne kete rast flas per popujt e kontinentit Amerikan, por per baze kam marre rastin e kontinentit Europian.
Aktet me te para prodhuese te Institucioneve Fetare jane ne fushen e Artit dhe te Letersise: muzike, valle, pikture, poezi prej nga jane huazuar prej mijeravjetesh dhe jane sjelle ne ditet tona. Kulmi cilesor i krijmtarise se prifterinjve politeiste eshte shpikja e shkrimit dhe ndertimi i shkollave. Prifterinjte politeste jane pergjegjes per formimin e alfabeteve dhe te akteve te para letrare. Keshtu qe kur themi dhe pranojme termin shkolla laike duhet ditur se kemi grabitur punen e tjetrit dhe perdorim produktin e tij. Shkollat, idete letrare, idete filozofike, idete juridike jane produkti me i pare i civilizimit boteror dhe kjo eshte veper e prifterinjve politeiste helene dhe latine per Racen e Bardhe. Jane prifterinjte politeiste qe shkepusin nga prona fisnore pronat e patundura dhe pronen e tokes duke u bere pronaret e pare private ne menyre primitive. Pikerisht ne kete pike lind POLITIKA dhe kjo eshte vepra fundore e Institutit Politeist ne Europe perpara se te grabitej nga Likurgu ne Sparte dhe Soloni ne Athine, apo konsujt ne Romen e Dymbedhjete tabelave. Themeli praktik i civilizimit dhe qyteterimit ne Sparte apo Athine, themeli i shtetit ne Romen Skllavopronare qendron pikerisht ne veprimtarite specifike te prifterinjve politeiste shume me perpara se ato te cfaqen ne Histori duke pasur si qelize me te pare SHKRIMIN. Ne racen e bardhe shkrimi dhe forma e drejtimit social (shteti) ndodhen shume afer ne kohe dhe kjo i duhet dedikuar ardhjes se nje rryme njerezore (pellazget) nga vendi ku ai u shpik per here te pare pa qene asnjehere ne permasa te domosdoshme. Ne kete rast ajo qe ka ndodhur ka ndikuar mbi kohen e aplikimit dhe eshte kjo e fundit qe argumenton se bota pellazgjike eshte nje bote e ardhur ne Europe dhe jo autoktone. Permasat e ndikimit te botes pellazgjike mbi popujt europiane eshte njera nder aresyet e diferencimit dhe dallimeve te popujve te sotem europiane midis tyre (iliret – latinet – frankosaksonet – popujt gjermanike – popujt skandinave; qe te gjithe keta popuj jane autoktone, por ne Histori cfaqen ne kohera te ndryshme konform kohe-hapsinires se disponueshme, dmth ne saj te shpejtesise se zhvillimit social).
Ne momentin qe formohet politika prifterinjte politeiste braktisin krijesen e vet dhe perfshihen vetem ne procesin e drejtimit shpirteror te popullates duke u shuar me lindjen e Monoteizmit. Ky eshte momenti qe i eshte fshehur Njerezimit dhe problemi i unitetit te klasave sunduese politike me kasten e prifterinjve paraqitet si nje bashkesi interesash. Pikerisht kjo nuk eshte e vertete dhe te vetequajturit ateiste genjejne pa pike turpi Njerezimin me pretendimet e tyre. Nuk eshte politika qe ka percaktuar Institutin Fetar, por eshte ky i fundit qe ka shpikur politiken dhe nuk mund te kerkosh nga politika qe te veproje mbi to (eshte njesoj si te kerkosh nga femija te vrase nenen e vet). Ne kete rast asgjesohet Historia dhe zhvillimi social performohet ne menyre kanceroze duke asgjesuar vetveten.
Ajo qe ka ndodhur me popujt europiane perpara rreth 3000 vjetesh nen trusnine e besimit fetar politeist, ka ndodhur me Popullin Shqiptar nen trusnine e politikave europiane me ane te instrumentit monoteist: Kishes se Krishtere nga shek. VII deri ne te XX-tin, ku vecohet Kleri Katolik Shqiptar nga shek. XVI deri ne te XX-tin. Nuk eshte merite e shqiptareve, as e besimtareve katolike ajo qe ka ndodhur me ata pergjate 400 vjeteve te fundit. Ashtu sic eshte fshehur per Njerezimin veprimtaria decizive e prifterinjve politeiste per 2000 vjet, ashtu eshte fshehur per shqiptaret veprimtaria decizive e Klerit Katolik Shqiptar per 70 vjet. Ne qofte se per Europen eshte e veshtire te zbulohet autoresia e veprimit, por Shqiperine kjo eshte teper e lehte duke na dhene lehtesi ne nxjerrjen e konkluzioneve.
Aktet me te para te institucioneve Fetare ne territorin ku banojne sot shqiptaret eshte e lidhur me ndertimin e objekteve fetare, qe jane dhe pronat e para private mbi token, por dhe ku ndertohen qytetet e ardhshme kryesore shqiptare: Durresi, Shkodra, Berati, Korca, Elbasani, Vlora. Te gjitha keto qytete kane si objekte te para historike ndertesat fetare dhe nga lloji i ndertesave percaktohet dhe koha e lindjes se tyre. Mungesa e objekteve fetare te vjetra neper disa qytet te Shqiperise tregon se ato kane qene garnizone ushtarake dhe mbi bazen e tyre lulezuan qytetet e ardhshme (p.sh. Tepelena). Por mungesa e veprimtarise institucionale fetare ne disa qytete te kaluara ka cuar ne eleminimin historik te tyre (psh. Drishti, Voskopoja).
Akti i dyte i veprimtarise se Institucioneve Fetare neper qytetet parashqiptare eshte e lidhur me Statutet e qyteteve ku vecojme Beratin, Durresin, Korcen, Drishtin, Shkodren. Me vone keto institucione realizojne Kanunet mbarevendore ku dallohen vetem ne dy pika: ne krahinen ku shtrihej veprimtaria e Lek Dukagjinit dhe ajo e Skenderbeut. Ekzistenca e ketyre kanuneve eshte e lidhur me pakesimin e veprimtarise se Institucioneve te krishtera dhe katolike neper qytetet e mesiperme. Shuarja e ketyre veprimtarive coi ne thjeshtimin e Kanunit te Lek Dukagjinit dhe te Skenderbeut me kanunin e Lures, Dibres, Vlores etj., por dhe transformimin ne disa variante te kanunit te Lek Dukagjinit si ne Puke, Mirdite, Krahina e Lumes.
Akti i trete i veprimtarise se Institucioneve Fetare ne territorin e banuar nga shqiptaret vazhdon kryesisht me Klerin Katolik Shqiptar dhe ketu fillon historia moderne e Popullit Shqiptar. Kjo veprimtari eshte e lidhur me lindjen e Letersise Shqipe (1512), hapjen e shkollave te para shqipe (1632), botimin e fjaloreve te pare te gjuheve europiane te lidhur me Gjuhen Shqipe (1635), lindjen e teatrit shqiptar (1879), vendosjen e alfabetit te Gjuhes Shqipe (1908) dhe deri tek formimi i shtetit te pare shqiptar me 1912 dhe rikrijimi i tij me 1920. Pas ketyre viteve deri me 1944 eshte e permendur krijmtaria gjithperfshirese e Klerit Katolik Shqiptar ku dallohet ajo kulturore dhe politike. Ishte kjo e fundit qe shpetoi hebrejte dhe pakesoi ne maksimum luften civile. Te gjitha keto ngjarje Kombi Shqiptar i di fare mire, por pikerisht keto ngjarje ka tjetersuar propogande enveristo-komuniste pergjate 70 vjeteve dhe i paraqet si inekzistente ose i paraqet te shtremberuara sipas manipulimit 70 vjecar. Kjo propagande anashkaloi formulen qe ndan Fene nga Lufta, sipas se ciles: Feja eshte aresyeja e te menduarit dhe eshte prona private e Njerezimit / Lufta eshte instinkti i te jetuarit dhe eshte prona biologjike e qenieve te gjalla, duke filluar nga njeqelizoret dhe duke mbaruar tek Njeriu.
Mbi bazen e te gjithe ketij manipulimi eshte ngritur dhe teoria e ateizmit shkencor shqiptar e cila ne themel te saj ka karakteristikat me negative te karakterit te Njeriut atehere shume larg per Europen dhe atehere shume afer per Shqiperine. Duke e krahasuar me raportet e kundert, ku ekziston perbuzja dhe urrejtja sipas ketyre ekuacioneve: vrasesi – per viktime, i padituri – per te diturin, dembeli – per punetorin, idioti – per normalin, pisanjosi – per te pastertin, hajduti – per te ndershmin, i pashkolluari – per te shkolluarin, e shemtuara – per te bukuren, i paedukuari – per te edukuarin; arrijme ne zbulimin e aresyes shkakesore te lindjes se urrejtjes ne brendesi te popullates shqiptare per Idete Fetare, por ajo nuk na jep permasen se cfare kerkon te fsheh kjo urrejtje dhe kjo perbuzje. Vazhdimi i analizes vetem ne fushen e Kultures dhe te Letrave con ne percaktimin se propoganda enveristo-komuniste kerkon te mbuloje pikerisht Krimin mbi Popullin Shqiptar te realizuar nga komunizmi enverist dhe bashkepunetoret e tij. Dhe jane keta te fundit sot qe shprehin urrejtjen ndaj Ideve Fetare dhe Klerit Katolik Shqiptar edhe pse ky i fundit eshte instrumenti i vetem i formimit te Kombit Shqiptar sipas parametrave europiane deri me 1945, vitin ku u permbys parimi europian i zhvillimit te tij.
Tirane , me 22.02.2015